Atelier Groningen

In een intensief traject van ontwerpend onderzoek en uitwisseling met experts en betrokkenen uit stad en regio, ontwikkelde Atelier Groningen vier vergezichten: Energy Port, Biobased Economy voor het Noorden, Groningen slimme Energiestad en Duurzame en veilige dorpen. Deze vergezichten komen voort uit een grondige verkenning van de omschakeling naar hernieuwbare energie tussen nu en 2035. Als goed wordt gekeken naar de verbindingen die de energiesector kan aangaan met de andere economische pijlers van stad en regio - de landbouw, de chemie, de kennisinstellingen, de ICT en de bouw - kan de energietransitie een positief economisch effect hebben. Door de energietransitie in samenhang met andere ruimtelijke opgaven te bekijken, zoals krimp, kan het Groningse landschap aan kwaliteit winnen.

The Nordic City

The Nordic City is een verhaal over een toekomst die mogelijk en wenselijk is en bovendien daadwerkelijk kan worden gerealiseerd. Het is een verhaal waarin aan het imago van Groningen een krachtige draai wordt gegeven, door de kansen te benadrukken voor een regio die nu vooral vanwege haar worsteling met hardnekkige problemen zoals aardbevingsschade, demografische en economische krimp in beeld komt. Zo kan er weer vertrouwen worden gecreëerd, dat nodig is om investeringen de kant van de regio op te krijgen, de energietransitie vorm te geven, de (aardbevings) schade te herstellen en de achterstand om te zetten in een voorsprong.

In internationaal verband tekent de energieregio Groningen zich duidelijk af. Met een uitgebreide kennisinfrastructuur rond energie en een logistiek knoop- en aanlandingspunt voor energie en data in de Eemshaven kan de regio zich ontwikkelen tot energy-hub voor een groot gebied. Het economisch effect van de energietransitie wordt substantieel als we kijken naar de verbindingen die de energiesector kan aangaan met de andere economische pijlers van stad en regio: de landbouw, de chemie, de kennisinstellingen, de ICT en de bouw.

Atelier Groningen doet voorstellen waarmee direct aan de slag kan worden gegaan, naast verstrekkende concepten die niet over één nacht ijs kunnen. Het verhaal is niet bedoeld als een visioen, maar als concrete wegbereider voor nieuwe projecten en als aanjager voor beleid en besluitvorming. Het laat zien dat stad en regio een voorlopersrol kunnen innemen als betrokken partijen echt werk maken van de energietransitie.

Ruimtelijke uitwerkingen

Vier kansrijke clusters springen in het oog wanneer de energietransitie in samenhang met economische ontwikkeling en landschappelijke kwaliteit wordt aangevlogen. In de clusters komen de economische activiteiten samen die ervoor zorgen dat de energietransitie wortel schiet in stad en regio Groningen.

Energy Port: perspectief voor de Eemshaven: centrum voor offshore-wind, biomassa- aanvoer, buffering en distributie van energie.

Biobased Economy voor het Noorden: perspectief voor Delfzijl: ‘groen’ industrieel complex en centrum van de bio- based bedrijvigheid in de regio.

Groningen slimme Energiestad: perspectief voor de slimme energiestad: de Ringstraat als nieuw stedelijk milieu.

Duurzame en veilige dorpen: perspectief voor
 veilig en duurzaam Onderdendam: schadeherstel in combinatie met energieneutraal maken.

De resultaten van Atelier Groningen zijn gebundeld in de brochure The Nordic City (download het document onderaan de pagina).

Midzomergesprekken in Groningen

Om inzichten te delen en kennisontwikkeling te stimuleren organiseerde het Atelier Groningen in juni en juli 2016 drie werkbijeenkomsten met en bij Platform GRAS. Onder leiding van atelierleider Jandirk Hoekstra (H+N+S Landschapsarchitecten) werd gesproken over het economisch en ruimtelijk perspectief dat de energietransitie de regio Groningen biedt. Een terugkerend panel bestaande uit Wouter van Bolhuis (gemeente Groningen), Harrie Hoek (Eemsdelta/EZ) en Enno Zuidema (bureau EZS) verbond de inzichten uit de drie sessies aan elkaar. Deelnemers waren o.a. Anton van Hoorn (Planbureau voor de Leefomgeving), Wim van Gemert (Hanze Hogeschool), Steven Volkers (GrunnegerPower), Machiel Mulder (Rijksuniversiteit Groningen), Jan Dirk Gardenier (CAB), Dirk Sijmons (TU Delft, H+N+S), Christian Zuidema (Rijksuniversiteit Groningen) en Dick Janssen (Rizoem).

De resultaten van Atelier Groningen werden gepresenteerd op de 7e Internationale Architectuur Biënnale Rotterdam en waren op verschillende plekken in de stad en provincie Groningen te zien: in Onderdendam (16 t/m 29 mei, Gereformeerde Kerk), Loppersum (30 mei t/m 3 juni, De Bibliotheek), Warffum (6 t/m10 juni, Hogeland College), Appingedam (13 t/m 18 juni, Franse School), Groningen (20 t/m 24 juni, Transfuture Festival Entrance) en Delfzijl (29 juni t/m 3 juli, Delfsail).