De inspirerende en innovatieve plannen en ideeën waarmee ZUS het Schieblock en omgeving wilde onttrekken aan het doemscenario dat met de financiële crisis in 2008 werd geschreven, waren in 2010 voor de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) reden haar kantoor te verplaatsen naar het Schieblock en het gebied uit te roepen tot één van de drie Test Sites die zij in het kader van de 5e IABR: Making City (2012) ontwikkelde.
Onderzoek
Test Site Rotterdam
2010 – 2012
- Credits
Net als op de IABR Test Sites in Istanbul en São Paulo werd op de Test Site Rotterdam ontwerpend onderzoek ingezet om een nieuw perspectief op stedelijke ontwikkeling te testen. In dit geval door de focus te verleggen van traditionele, top-down vastgoedontwikkeling naar het werken vanuit kleine initiatieven en het leggen van verbindingen in infrastructuur én tussen mensen. De Test Sites zijn de voorlopers van de IABR Ateliers.
Test Site Rotterdam is geïnitieerd door ZUS in samenwerking met de IABR en concentreert zich op het Rotterdam Central District, met name het gebied rond het Schieblock, het wil één van de aanjagers zijn van de verdere ontwikkeling van dit centrale deel van de stad.
In Rotterdam staat net als in de rest van Nederland een groot aantal vierkante meters kantoorruimte leeg. Maar in tegenstelling tot in andere steden bevindt deze leegstand zich vooral in het centrum van de stad. In het gebied tussen Centraal Station, Weena en Pompenburg, oftewel Rotterdam Central District, bevindt zich (in 2010) ruim 100.000 m2 ongebruikte ruimte. Dat is de oppervlakte van zo’n 1200 woningen.
De leegstand leidt tot minder levendigheid, minder winkels, minder mensen, minder sfeer, minder lokale economie, minder ontmoetingen: kortom alles wat een stad tot stad maakt. Tegelijkertijd is er in Rotterdam dringende behoefte aan kleinere woon- en werkeenheden en verdichting van het bouwprogramma. ZUS, de IABR en steeds meer andere partners, allemaal stakeholders in dit gebied, hebben de uitdaging aangenomen en willen het stadsdeel zodanig helpen transformeren dat het weer een levendig onderdeel van de stad wordt.
In de huidige markteconomie is het duidelijk dat dit niet zomaar gebeurt, via de beproefde methoden, want die hebben de crisis mede veroorzaakt. Op de Test Site Rotterdam wordt daarom geëxperimenteerd met strategieën om het hart van de stad te ontwikkelen middels alternatieve vormen van financiering en planning, en met nieuwe ontwerp benaderingen.
Pilot projects zijn onder andere de DakAkker, de Biergarten, Park Pompenburg en de Luchtsingel, een crowdfunded voetgangersverbinding van CS naar de Hofbogen, dwars door het Central District.
Met het winnen van het Rotterdamse Stadsinitiatief kwam de Luchtsingel werkelijk van de grond. In maart 2012 werd met de bouw gestart, in juni 2015 werd de Luchtsingel geopend.
Ontwerpbureau ZUS kreeg op 9 december 2013 de Urban Intervention Award Berlin 2013 uitgereikt voor de Test Site Rotterdam.
De Urban Intervention Award wordt uitgereikt aan creatieve stedelijke projecten die gelden als voorbeelden van bijzondere architectuur die gemaakt zijn volgens nieuwe innovatieve concepten van gebruik of hergebruik. De projecten zijn bovendien tot stand gekomen door samenwerking met bewoners en gemeente. De prijs heeft tot doel bij te dragen aan de verbetering van de kwaliteit van leven in de stedelijke omgeving.
