Onderzoek

Atelier Rotterdam I

Het stedelijke metabolisme

2012 – 2014

Atelier Rotterdam onderzocht en testte een nog grotendeels onontgonnen methode voor ruimtelijk ontwerp en planning, waarmee een nieuw werkterrein voor de stedenbouwer werd bloot gelegd. Gedacht vanuit het stedelijk metabolisme kunnen economische ontwikkeling en duurzaamheid hand in hand gaan; de methode vormt een nieuwe interface tussen diverse beleidsvelden, waaronder milieu en ruimtelijke ontwikkeling.

Beeld: Atelier Rotterdam
    • Credits

De metabolistische aanpak gaat ervan uit dat stad een complex, uitgestrekt en dynamisch systeem is dat onophoudelijk in de weer is om in de behoeften van zijn bewoners te voorzien. We kunnen dit systeem niet alleen in technische of mechanische, maar ook in organische termen omschrijven. Zoals een menselijk lichaam ademt, drinkt, eet, zijn zintuigen gebruikt en zich ontlast, zo kunnen we ook in de stad de vitale stofstromen onderscheiden én analyseren.

Wat levert het op als we op deze ‘organische’ manier naar de stad Rotterdam kijken? Als één van de grootste havensteden ter wereld en gelegen in de Rijn-Maas Delta is Rotterdam de stad bij uitstek voor een analyse van haar stofstromen en onderzoek naar hoe het metabolisme als een instrument voor toekomstige planning en duurzame ontwikkeling in te zetten.

Tien stofstromen. Beeld: Atelier Rotterdam

De ontwerpbureaus .FABRIC en JCFO brachten in kaart welke stofstromen door de stad heen lopen en analyseerden hoe deze stromen met de ruimte interacteren en op welke manier ze – individueel en in samenhang met elkaar – invloed hebben op de (milieu)performance van de stad. Vanuit deze studie kon worden geïnventariseerd waar kansrijke ontwerpopgaven liggen.

De gemeente Rotterdam gebruikt de uitkomsten van het Atelier als onderlegger voor het werken aan de transitie naar een duurzame en circulaire economie. Ook werden de resultaten door IABR en gemeente meegenomen als input voor het volgende Projectatelier Rotterdam, opgezet in het kader van IABR 2016.