Onderzoek

Werken aan Water

Panorama Oekraïne

2023

De workshop Werken aan Water was de start van Panorama Oekraïne, een multidisciplinair project dat zich richt op de wederopbouw van Oekraïne. Werken aan Water was een kennis- en werkweek, waarin architecten, stedenbouwkundigen, beleidsmakers en academici zich gericht hebben op de rol van water in de wederopbouw van Oekraïne. De focus lag hierbij op de regio rondom de Dnipro Delta, het gebied rond de verwoeste Kakhovka-dam. De workshop vond plaats van 27 november tot en met 1 december 2023 in het Keilepand in Rotterdam.

Deelnemers en experts aan het werk tijdens workshop Werken aan Water. Foto: Sabine van der Vooren
    • Credits

Water is cruciaal voor de klimaatbestendigheid en veerkrachtigheid van Oekraïne. Met het veranderende klimaat zijn uitdroging en overstromingen nu al actuele onderwerpen. Bovendien is de landbouw een belangrijk onderdeel in de economie van Oekraïne, waarbij de vruchtbare aarde diep verweven is met de nationale identiteit van het land. De verwoesting van de Kakhovka-dam is een drastische verandering in de waterinfrastructuur van Oekraïne. De irrigatiesystemen gelegen aan de Dnipro rivier, het opwekken van elektriciteit en de stroming van het water zijn volledig veranderd. De dam heeft decennialang kunstmatig het waterverloop in stand gehouden en in de workshop werden nadrukkelijk alternatieven onderzocht. Daarbij moesten de huidige problemen zoals tekort aan schoon drinkwater meegenomen worden.

Lees de complete verslaglegging door Abe Minnema

Livestreams van de eerste workshop

- Introduction, context and method: https://youtube.com/live/hoR57RhwHss 

- Daria Malchykova: https://youtube.com/live/J--v6gQaE_c

- Luca Iuorio: https://youtube.com/live/5b1a3Cqzksg

- Florian Witsenburg: https://youtu.be/M4HkiaXaPLQ 

- Yurii Palekha: https://youtube.com/live/Ktac19yolHs

- Carola Hein: https://youtube.com/live/xMwcMbt-O00

- Taneha Kuzniecow Bacchin: https://youtube.com/live/ZiDtWXP5pjU

- Hidden Waters: https://youtube.com/live/4XpeakeEVck 

- Presentation of results: https://youtube.com/live/4JothhPaTj4

Deelnemers Workshop Werken aan Water

Voor deze workshop is er samengewerkt met Archiprix International, een netwerk van hogescholen waarin tweejaarlijks de beste afstudeerprojecten op het gebied van (landschaps)architectuur en bouwkunde samen komen. De jonge architecten van de laatste editie werden uitgenodigd om naar Rotterdam te komen om mee te doen aan de workshop. Met deelnemers uit onder andere Bangladesh, Mozambique, Tonga, Servië, Syrië en meer zijn vele verschillende achtergronden samengebracht. Deze jonge architecten hebben samen met Oekraïense architecten deelgenomen aan de workshop in Rotterdam. Zo waren er zeven jonge Oekraïense professionals aanwezig in Rotterdam en werkten er vanuit Oekraïne online vijf deelnemers mee.

Experts Workshop Werken aan Water

Onder begeleiding van Oekraïense en Nederlandse architecten en stedenbouwkundigen (van o.a. West 8, Echo Urban design, One Architecure & Urbanism, CRa, Felixx Landscape Architects & Planners, PosadMaxwan, KuiperCompagnons, KOTSIUBA Landscape Architecture, Urban Reform, Buro of Initiative Architecture (GA), Urban Curators, Urban Council of Union of Architects of Ukraine, LIAG, TU Delft en Studio Space Station) en waterdeskundigen (zoals Carola Hein, TU Delft en Daria Malchykova, Kherson State University) werkten de deelnemers in acht groepen aan verschillende casussen, met elk een eigen opdracht.

Er zijn twee Oekraïense experts overgekomen met behulp van de Nederlandse ambassade in Kyiv om hun inzichten en kennis van het deltagebied te delen met de groep. De andere Oekraïense experts die aanwezig waren bij de workshop, werkten op dat moment al in Nederland als architect of onderzoeker, onder hen Pavlo Gorokhovskyi, architect en adviseur bij het College van Rijksadviseurs (CRa) en Lesia Topolnyk, oprichter van architectuurstudio Studio Space Station en winnaar van de Prix de Rome 2022.

Deelnemers en experts workshop Werken aan Water. Foto: Sabine van der Vooren

Kort video report Werken aan water

Compleet video report Werken aan Water

Programma

Gedurende vijf dagen werkten alle deelnemers in acht groepen aan hun eigen uitdaging. Het gezamenlijke programma vind je hieronder.

Maandag:

- Introductie: Panorama Oekraïne workshop – IABR + Archiprix + UNUN, gemodereerd door Saskia van Stein

- Lezing: Context en methode Panorama Oekraïne – Floris Alkemade

- Lezing: De afschuwelijke ramp van de Kakhovka-dam: de ecologische, economische en sociale dimensies van de wereldwijde catastrofe in Oekraïne – Daria Malchykova, Professor bij de Kherson State University

- Lezing: De gevolgen van een dam in het landschap: Onderzoek naar de relaties tussen infrastructuur, ruimte en samenleving. - Luca Iuorio, Assistent Professor bij de TU Delft

Dinsdag:

- Lezing: De wereldwijde technische reactie op de vernietiging van de Kakhovka-dam - Florian Witsenburg, CEO van Tygron

- Lezing: De ervaring met planning van kustgebieden en ruimtelijke ordening in Oekraïne - Yurii Palekha, Dipromisto

Woensdag:

- Excursie: Bezoek getijdepark Keilehaven - Marcello Corradi, landschapsarchitect bij De Urbanisten

- Lezing: Systeemdenken in het waterdomein - Carola Hein, Professor bij de TU Delft

Donderdag:

- Lezing: Ontwerpen door verschillende schalen in relatie tot watersystemen - Taneha Kuzniecow Bacchin, Associate Professor bij de TU Delft

- Lezing: Verborgen wateren - historische watersystemen in Nederland en Iran - Nasim Razavian, PhD-kandidaat bij de TU Delft en Jens Jorritsma, oprichter van OBSCURA

Vrijdag:

- Eindpresentaties van alle deelnemende groepen, gemodereerd door Saskia van Stein